دوشنبه, اسفند ۱۴, ۱۳۹۱
گسترش و تعمیق روابط علمی و فرهنگی با کردستان عراق
به گزارش کرمانشاه پست نخستین سفر هیأت عالی رتبه علمی و فرهنگی اقلیم کردستان عراق به ایران، در هفته آخر بهمن به افتتاح دفتر همکاری‌های علمی و فرهنگی ایران و اقلیم کردستان و انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی انجامید. نکته مهمی که بارها از سوی مسئولان ایرانی و هیأت کرد در این سفر مورد اشاره و تأکید قرار گرفت این بود که با توجه به روابط سیاسی حسنه اقلیم کردستان با ایران، روابط فرهنگی و علمی از سطح قابل قبولی برخوردار نیست.
این هیأت علمی و فرهنگی را هشت تن از استادان و مقامات کرد تشکیل می‌دادند؛ شامل:
ـ دکتر «شیرزاد احمد نجار»، استاد دانشگاه و مشاور عالی نخست وزیر اقلیم کردستان عراق در امور آموزش عالی،
ـ دکتر «صاحب قهرمان فیلی» استاد دانشگاه و بنیان‌گذار موسسه آمار اقلیم کردستان عراق و وزیر پیشین در دولت فدرال عراق،
ـ «نزت صالح عمر» مشاور دانشجویی دفتر نخست وزیری اقلیم،
ـ دکتر «نجدت صبری عقراوی» استاد دانشگاه و مدیر کل پژوهش و تحقیقات وزارت آموزش عالی و تحقیقات علمی اقلیم،
ـ دکتر «سعدالله عباس رشید» استاد دانشگاه و معاون دانشجویی رییس دانشگاه صلاح‌الدین،
ـ دکتر «مهدی قادر خضر» استاد دانشگاه و رییس دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه صلاح‌الدین،
ـ دکتر «اسماعیل مصطفی مولود» استاد دانشگاه و رییس بخش زیست‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه صلاح‌الدین،
ـ «طلعت طاهر محمد» استاد دانشگاه و رییس بخش ادبیات و زبان فارسی دانشگاه صلاح‌الدین.
این هیأت به دعوت جهاددانشگاهی و با اختیارات ویژه از سوی نچیروان بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان به ایران آمد تا برای نخستین بار راهکارهای روابط علمی و فرهنگی ایران و اقلیم را بررسی و با برنامه‌ای درازمدت آن را اجرایی کند. آن چه در ادامه خواهید خواند، خلاصه‌ای از بازدیدها، پیشنهادها و توافق‌های این هیأت با مسئولان ایرانی است.
بورس شدن دانشجوی رشته زبان فارسی در استرالیا!
نشست «بررسی زبان فارسی، وضعیت و پیشینه آن در اقلیم کردستان» که در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد با استقبال علاقه‌مندان این حوزه و پرسش و پاسخ همراه بود. در ابتدای این نشست، «احسان هوشمند»، سیر اتفاقات کردستان عراق را به صورت خلاصه باز گفت و به مصایب کردها در دوران زمامداری صدام همچون، بمباران شیمیایی حلبچه، فاجعه انفال، و موضع کردها در جریان جنگ ایران و عراق اشاره کرد.
این پژوهشگر مسائل قومی در بخشی از سخنان خود گفت: حتی با نادیده گرفتن تمام پیوندهای تاریخی، آیینی و فرهنگی که در گستره چند هزار ساله وجود داشته است؛ اگر سیری به چند دهه اخیر به ویژه میزبانی ایران از آورگان کرد عراقی داشته باشیم، باید ایران با اقلیم کردستان عراق دارای بیش‌ترین روابط علمی و فرهنگی می‌بود، در حالی که چنین چیزی رخ نداده است.
هوشمند با ذکر یک مثال ادامه داد: ما در حوزه آموزش عالی دارای کم‌ترین ارتباط بین ایران و اقلیم کردستان هستیم؛ به طور مثال در سال‌های گذشته دانشجوی دکترای زبان فارسی از اقلیم کردستان، نه در ایران بلکه در کشور استرالیا بورس شده است که این خود جای انتقاد از مسئولان دارد که چرا اهتمام جدی نسبت به چنین موارد مهمی نداشته‌اند.
وی گفت: کشور آلمان که هیچ اشتراکی با حوزه فرهنگ کردی عراق ندارد هر سال گروه زبان و ادب آلمانی دانشگاه صلاح‌الدین را دعوت می‌کند، این در حالی است که چنین اتفاقی در ایران رخ نمی‌دهد.
کردها؛ نژاده‌ترین و ناب‌ترین تیره ایرانی
در ادامه نشست «بررسی زبان فارسی، وضعیت و پیشینه آن در اقلیم کردستان»، میرجلاالدین کزازی استاد نام‌آشنای زبان فارسی به بحث در خصوص نژاد کردها پرداخت و گفت: «من بی پروا به آواز بلند می‌گویم که در بزمی یکسره به نابی ایرانی هستیم. من با سیاست بیگانه‌ام و سخن من از روی سودمندی سیاسی نیست و اگر چه ایران از دید مرزبندی سیاسی کشوری دیگر است، اما کردان از دید من یکی از نژاده‌ترین و ناب‌ترین تیره‌های ایرانی هستند و می‌توان گفت که ایرانیان راستین و سرشتین، کردان هستند».
وی حضور استادان دانشگاه صلاح‌الدین در جمع دانشجویان ادبیات فارسی ایران را به فال نیک گرفت و تأکید کرد: «کرد هر جای جهان که باشد در ایران، عراق، ترکیه، سوریه، لبنان یا هر کشور دیگری، آنگاه که دهان می‌گشاید و سخن می‌آغازد به بانگ بلند می‌گوید که من ایرانی‌ام».
کزازی در بخش دیگری از سخنانش درباره ارتباط میان زبان فارسی و زبان کردی هم عنوان کرد: «زبان شکرین و شورانگیز پارسی با زبان کردی هیچ ستیزی ندارد، چرا که پارسی به نواده می‌ماند و زبان کردی به نیا، پس چگونه نیا و نواده با هم سر ستیز داشته باشند؟ هر کدام که دیگری را براند خود را خوار داشته است».
در بخش دیگری از این نشست «طلعت طاهر محمد» رییس بخش ادبیات و زبان فارسی دانشگاه صلاح‌الدین شهر اربیل در کردستان عراق درباره تأثیر زبان و ادبیات فارسی در ادبیات کردستان عراق سخن گفت و از زبان فارسی بعد از زبان عربی به عنوان زبان دوم جهان اسلام یاد کرد و افزود: به جرأت می‌توان گفت که هیچ شاعر کلاسیک کرد زبانی را نمی‌توان یافت که بر زبان فارسی تسلط کافی نداشته باشد و در دیوان آنها اشعار فارسی به خصوص غزل عرفانی یافت نشود.
ایشان همچنین اشاره کرد: از دیرباز بسیاری از کتب دینی، دستوری، فرهنگ، عروض و قافیه در کردستان عراق به زبان فارسی نگاشته شده است.
رییس بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه صلاح‌الدین اربیل در ادامه به شرح مختصری از تدریس این رشته در کردستان عراق پرداخت. او همچنین به کمبود منابع و کتابخانه‌ای مجهز برای ادبیات فارسی اشاره کرد و گفت: ما از این موضوع در رنج هستیم و این کتاب‌ها و منابع را با مشقت تهیه می‌کنیم که همین جا از ریاست دانشگاه تهران به خصوص ریاست دانشکده ادبیات درخواست می‌کنیم در تأمین منابع علمی، تبادل استاد و دانشجو، اخذ بورس تحصیلی برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد و دکترای زبان و ادبیات فارسی و ... ما را یاری کنند.
دانشجویان کرد در ایران بورس خواهند شد
هیأت علمی و فرهنگی اقلیم کردستان عراق در جلسه‌ای با «محمود ملاباشی» معاون دانشجویی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری، به بحث در خصوص بورس گرفتن دانشجویان کرد در ایران و تبادل استاد و دانشجو پرداختند.
ملاباشی در این نشست ضمن اعلام آمادگی دانشگاه‌های ایران برای بورسیه دانشجویان کرد اقلیم کردستان عراق گفت: «به غیر از بورسیه دانشجویان، آمادگی پذیرش دانشجویان آزاد را نیز داریم. به طور مثال در مقطع کاردانی 300 تا 400 هزار صندلی خالی وجود دارد که با استفاده از این ظرفیت دانشجویان اقلیم می‌توانند آموزش‌های لازم را فرا گیرند».
وی گفت: «البته ما می‌توانیم دانشجویان دوره دکترا را برای فرصت‌های مطالعاتی پذیرش کنیم؛ به گونه‌ای که در یک فرصت شش ماهه آنها با یک مقاله جهانی به کشور برگردند. ما آمادگی تبادل استاد را نیز داریم».
این مقام مسئول در ادامه گفت: «کشور ایران آمادگی دارد که دکترای پژوهش محور را بر اساس نیازهای جامعه به ویژه در بخش صنعت برآورده سازد. البته پیشنهاد می‌شود برای رفع نیازها یک کمیته مشترک بین کشور ایران و منطقه اقلیم کردستان تشکیل شود».
ملاباشی فرصت‌های مطالعاتی را در ایران نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکایی مناسب توصیف کرد و گفت: ایران در بسیاری از رشته‌ها همچون نانو، ژنتیک، شیمی و به ویژه در حوزه مهندسی دارای جایگاه شایسته‌ای در جهان است.
«شیرزاد احمد نجار» مشاور آموزش عالی نخست وزیر اقلیم، در این جلسه به پیشرفت‌های جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: دانش و معرفت یک مسئله انسانی است که ملت‌ها را به هم نزدیک می‌کند. یکی از سیاست‌های حکومت اقلیم، حمایت از دانشگاه و پیشرفت علمی است. به گونه‌ای که در دولت فعلی تأکید ویژه‌ای بر آن شده و 10 تا 15 درصد از بودجه در منطقه اقلیم به سیستم آموزش عالی اختصاص داده شده است.
شیرزاد گفت: ما نیز مایل هستیم که تعداد دانشجویان اعزامی به ایران بیشتر شود که امیدواریم مسئولان ایرانی در این زمینه همکاری لازم را به عمل آورند.
«طلعت طاهر محمد» رییس بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه صلاح‌الدین اربیل هم از نیاز این دانشگاه به استاد زبان فارسی خبر داد و گفت: ما در این باره نیازمند حمایت ایران از زبان فارسی هستیم. همچنین درخواست داریم که کشور ایران زمینه را برای پذیرش دانشجویان این رشته در ایران فراهم آورد.
آشنایی با فعالیت‌های جهاد دانشگاهی
دکتر قاضی مغربی معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی در نشستی ضمن ابراز خرسندی از حضور هیأت کردستان عراق در ایران گفت: جهاد دانشگاهی مجموعه‌ای بزرگ است که دارای زیر مجموعه‌های تحقیقاتی، علمی، فرهنگی و آموزشی در بخش‌های مختلف است.
وی با اعلام آمادگی برای هر گونه همکاری با اقلیم کردستان عراق در بخش‌های مختلف اضافه کرد: با توجه با اشتراک‌های بی شمار تاریخی و فرهنگی، روابط در سطوح علمی و فرهنگی امری ضروری است که باید با برنامه‌ای بلند مدت به فکر تعمیق روابط و گسترش آن بود.
این مقام مسئول در ادامه به معرفی بخش‌های مختلف جهاددانشگاهی و دستاوردهای متعدد این نهاد پرداخت.
در ادامه دکتر شیرزاد احمد نجار، پیشرفت‌های ایران را در حوزه‌های مختلف شگفت‌انگیز توصیف کرد و گفت: ما نیز علاقه‌مند هستیم که سطح روابط علمی و فرهنگی خود را با مجموعه جهاد دانشگاهی توسعه دهیم. امیدواریم که هر چه زودتر همکاری‌های مشترک، جنبه عملی به خود گیرد.
بازدید از پژوهشگاه رویان
از دیگر برنامه‌های گروه بازدید از پژوهشگاه رویان بود که در زمینه ناباروری و تحقیقات پزشکی فعالیت می‌کند. در این برنامه پس از آشنایی با خدمات و فعالیت‌های این بخش، «وثوق» معاونت پشتیبانی و خدمات تخصصی پژوهشگاه رویان، بیشتر فعالیت‌های این مجموعه را در حوزه پزشکی و دانش روز این رشته عنوان کرد و گفت: در حال حاضر در حوزه پزشکی، پژوهشگاه رویان از جایگاه شایسته‌ای در جهان برخوردار است.
وی گفت: امیدواریم به وسیله دانش و با استفاده از این ابزار بتوانیم در خدمت بشریت و کشورهای همسایه باشیم. به ویژه کشورهای مسلمان که در اولویت قرار دارند.
وثوق با شاره به احداث یک مرکز از این مجموعه در شهر اربیل گفت: این مرکز در بیمارستان «ژین» قرار دارد که این موضوع خود می‌تواند آغاز خوبی برای همکاری‌های متقابل باشد؛ البته ما آمادگی داریم که فعالیت‌های خود را در دیگر شهرها و مناطق اقلیم گسترش دهیم.
وی همچنین آمادگی این مجموعه را برای برگزاری دوره‌های آموزشی برای متخصصان اقلیم کردستان ابراز کرد.
گردش در مجتمع تحقیقاتی
از دیگر برنامه‌های گروه، بازید از مجتمع تحقیقاتی جهاد دانشگاهی در هلیجرد کرج بود. در این برنامه از پژوهشکده گیاهان دارویی و پژوهشکده توسعه شیمیایی بازدید به عمل آمد.
دکتر صاحب قهرمان وزیر پیشین دولت مالکی در این نشست بر ضرورت روابط علمی تأکید کرد و گفت: «روابط سیاسی ایران و اقلیم در سطح خوب و حسنه‌ای قرار دارد؛ اما روابط علمی چندان مطلوب نیست اما امید می‌رود که با همکاری نهادهای علمی و دانشگاهی، روابط علمی و فرهنگی نیز در سطح مناسبی برقرار شود».
وی در پایان سخنان خود گفت: گزارش بازدید و مجموعه پیشنهادهای این سفر را به نخست وزیر اقلیم کردستان ارائه خواهد کرد.
«مهندس دهقان» معاون پژوهشکده جهاد دانشگاهی در واکنش به این پیشنهاد گفت: این مجموعه آماده همکاری در مباحث مهندسی ژنتیک، انتقال آموزش و تکنولوژی و همچنین فعالیت‌های تولیدی در اقلیم کردستان است.
دهقان با اشاره به علاقه‌مندی این مجموعه به تحقیق بر روی گیاهان اندمیک کردستان، گفت: «مجتمع تحقیقاتی یکی از پژوهشکده‌های جهد دانشگاهی است که در نوع خود منحصر به فرد است چون کارهای آموزشی و تحقیقاتی به اضافه کارهای تولیدی همراه هم انجام می‌شود».
دکتر شیرزاد نیز در این نشست افق همکاری‌ها را روشن دانست و تصریح کرد: افراد ایرانی دارای اراده هستند و توانایی پیشرفت دارند. ملت کرد هم پس از سپری کردن دوره‌ای طولانی از مبارزات خود در عراق، اینک برای توسعه و پیشرفت آماده است.
وی گفت: ما خواهان پیشرفت هستیم و به توسعه روابط در بخش های علمی و فرهنگی با ایران علاقمندیم چنین ارتباطاتی موجب نزدیکی اقلیم کردستان عراق با ایران خواهد شد.
گشایش دفترهمکاری علمی و فرهنگی ایران و اقلیم کردستان عراق
دفتر همکاری‌های علمی و فرهنگی ایران و اقلیم کردستان عراق، با حضور «نازم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق و نخستین هیئت بلندپایه علمی و فرهنگی اعزامی به همراه جمعی از مدیران پژوهشکده فرهنگ و هنر و معماری جهاد دانشگاهی افتتاح شد.
گشایش این دفتر به اذعان کارشناسان نقطه مهمی در روابط علمی فرهنگی ایران و اقلیم کردستان به شمار می آید. در مراسم افتتاح این دفتر نازم دباغ در سخنانی با اشاره به اشتراکات فرهنگی و اجتماعی کردستان عراق با ایران گفت: «همکاری دو جانبه در حوزه‌های علمی و فرهنگی امری ضروری است که افتتاح این دفتر می‌تواند آغازی برای این همکاری‌ها و توسعه آن باشد». دباغ همچنین از نمایندگان پژوهشکده فرهنگ و هنر و معماری برای سفر به اقلیم کردستان دعوت کرد.
«شیرزاد احمد نجار» مشاور آموزش عالی نخست وزیر اقلیم و «صاحب قهرمان عیسی» نیز ضمن ابراز خرسندی از حضور در ایران، افتتاح دفتر همکاری‌های مشترک را گام مؤثر و مهمی در راستای تعمیق روابط علمی، فرهنگی و تحقیقاتی ارزیابی کردند.
عسکری مقدم و افشین داورپناه از مدیران پژوهشکده ضمن ابراز خوشوقتی از تأسیس این دفتر در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری، اظهار امیدواری کردند این دفتر بتواند در تعمیق روابط فرهنگی دو کشور بکوشد و سطح همکاری‌های علمی و فرهنگی ایران و اقلیم را گسترش دهد.
امضای تفاهم‌نامه؛ آغاز همکاری
آخرین روز حضور هیأت علمی و فرهنگی اقلیم کردستان عراق در ایران، با امضای تفاهم‌نامه‌ای به پایان رسید؛ پایانی برای آغاز دوره‌ای از همکاری‌های جدید. این تفاهم‌نامه که بین پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی و دانشگاه صلاح الدین اربیل منعقد شد با محورهای اجرای فعالیت‌های پژوهشی، آموزشی، ورزشی، فرهنگی و هنری، تدوین شده است.
«محمد علی خبری» رییس پژوهشکده در مراسم امضای تفاهم نامه با اشاره به توانایی‌ها و ظرفیت‌های جهاد دانشگاهی و پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری به عنوان زیر مجموعه‌ای از این نهاد گفت: با توجه به فرهنگ دیرینه و اشتراکات فرهنگی دو کشور، نزدیکی بین این دو فرهنگ امری ضروری و یکی از دغدغه‌های ما است.
این مقام مسئول با ابراز خرسندی از عقد این تفاهم‌نامه، اظهار امیدواری کرد با توجه به غنای فرهنگی و هنری، این تفاهم‌نامه آغازی برای همکاری‌های بیشتر علمی، فرهنگی و هنری در آینده باشد.
در پایان نیز «صاحب قهرمان عیسی»، استاد دانشگاه صلاح‌الدین اربیل عراق، به توانمندی‌های ایران در بخش‌های علمی و فرهنگی اشاره کرد و جایگاه ایران را در سطح جهان، به لحاظ پیشرفت‌های و دستاوردها علمی، شایسته عنوان کرد.
